بخش اول: قوانین ثابت و قابل احترامی تعیین کنید
بچه‌ها معمولا فکر می‌کنند هرکاری که دل‌شان می‌خواهد، باید انجام بدهند.
اگر هم چیزی خلاف میل‌شان باشد گریه می‌کنند، جیغ می‌زنند و یا با پرتاب کردن وسایل، اوقات‌تلخی می‌کنند.
هال رونکل (Hal Runkel) درمانگر خانواده اعتقاد دارد وقتی کودک درک کند که مرزهای تعریف‌شده و
خوبی وجود دارد، یاد می‌گیرد که خودش را با شرایط وفق بدهد و به محدودیت‌ها احترام بگذارد.
۱. توضیح بدهید چرا…
لازم نیست برای کارهایی که از فرزندتان می‌خواهید یا قوانینی که برای او وضع کرده‌اید، توضیحات جامع و
کاملی به او بدهید. اما اگر بداند دلایل قانع‌کننده‌ای وجود دارد، کمتر لجبازی می‌کند.
مثلا اگر قرار گذاشته‌اید که سر ساعت ۸ به رختخواب برود، به او بگویید این کار لازم است
چون بدن او را قوی و سالم نگه می‌دارد. یا اگر به او می‌گویید اسباب‌بازی‌هایش را جمع کند، دلیلش
این است که دفعه‌ی بعد که خواست بازی کند، دنبال‌شان نگردد.
۲. از او تعریف کنید
هر زمان که کودک از قوانین پیروی کرد یا کار مثبتی انجام داد، از او تعریف و قدردانی کنید. دکتر لری
کوئنیگ (Larry J. Koenig) نویسنده‌ی کتاب «تربیت هوشمندانه» می‌گوید: وقتی کودک تختش را مرتب
می‌کند یا اجازه می‌دهد خواهرش با اسباب‌بازی‌هایش بازی کند، حتما این رفتارش را تمجید کنید. به او
بگویید: «چه پسر بزرگی دارم که خودش تختشو مرتب می‌کنه و کاراشو خودش انجام میده.»
۳. خودتان هم قوانین را رعایت کنید
جودی آرنال (Judy Arnall) نویسنده‌ی کتاب «تربیت بدون نگرانی»
می‌گوید: «کودک باید ببیند که خودتان هم قوانین را رعایت می‌کنید.
وقتی از کار برمی‌گردید لباس‌هایتان را آویزان کنید، ظرف‌های کثیف را داخل سینک بگذارید و
وقتی ناراحتید گریه زاری و داد و بیداد نکنید. بچه‌ها زمانی درست رفتار می‌کنند که
ببینند شما هم به قوانین خودتان احترام می‌گذارید.»
۴. وجدان کودک را پرورش بدهید
اگر کودکتان به خاطر سرپیچی از قوانین شما احساس بدی داشت، سعی کنید این حس بد او را به
حداقل برسانید. درست است که کمی حس گناه برای کودک لازم است؛ چون باید بتواند درست و غلط
را تشخیص بدهد و سعی کند در مسیر درست حرکت کند؛ اما یادتان باشد از این‌گونه اتفاقات به عنوان
یک فرصت آموزشی بهره ببرید. دکتر هال پیشنهاد می‌کند در این مواقع به کودک بگویید: «می‌دونم ناراحتی
اما همه‌ی ما اشتباه می‌کنیم، فقط باید حواس‌مون باشه دفعه‌ی بد تکرارش نکنیم.»
بخش دوم: مهارت‌های حل مسئله را یادش بدهید
یکی از بزرگترین دلایل رفتارهای بد کودکان، احساس ناتوانی و ناامیدی آنهاست. دکتر بروکس (Dr. Brooks) در
این زمینه اعتقاد دارد زمانی که کودکان ابزارهای مورد نیاز برای کشف خودشان را داشته باشند، بهتر رفتار می‌کنند
چون در این صورت بهتر مراقب خود هستند و به قول معروف کمتر صدای شما را در می‌آورند! و در صورت مواجهه با چالش‌ها درست عمل می‌کنند.
۱. به کودک اجازه‌ی تصمیم‌گیری بدهید
درست است که فرزندتان کوچک است، اما به او فرصت بدهید که انتخاب کند. از او بپرسید: «دلت می‌خواد کدوم
لباس‌خوابت رو بپوشی؟»، «برای زنگ تفریحت چه ساندویچی دوست داری برات بذارم؟»، اگر کودک بتواند این تصمیمات
کوچک را بگیرد امور دیگر را بهتر اداره می‌کند، مثلا اگر با خواهرش دچار مشکل شود، دیگر از کارهای او شکایت
نخواهد کرد و نمی‌گوید: «ببین مامان اون نمی‌تونه!» بلکه صبر می‌کند تا او راه درست را پیدا کند.
۲. تشویقش کنید دوباره و دوباره سعی کند
من و شما می‌دانیم اگر همه‌ی کارهای کودک را خودمان انجام بدهیم، خب همه‌چیز سریع‌تر پیش می‌رود؛ اما مهم
این است که به کودک، مخصوصا کودک پیش‌دبستانی زمان کافی بدهیم خودش از پس کارهایش بربیاید. دکتر دونا
جنت (Donna M. Genett) نویسنده‌ی کتاب «به کودکان کمک کنید کارهایشان را در خانه و مدسه درست انجام بدهند»،
می‌گوید: «بگذارید کودک خودش بند کفش‌هایش را ببندد حتی اگر مجبور باشید کمی بیشتر منتظر بمانید. اجازه بدهید
خودش اسباب‌بازی‌هایش را جمع و جور کند یا جوراب‌هایش را درون ماشین لباسشویی بگذارد.»
۳. طوری کودکتان را تربیت کنید که درباره‌ی هرچیزی، همه‌ی جوانب را در نظر بگیرد
مهارت‌های شناختی کودک برای به چالش کشیدن خودش را تقویت کنید. مثلا وقتی درباره‌ی اینکه چگونه
باید کاری را به انجام برساند از شما سؤال می‌کند، جوابش را با سؤال بدهید. مثلا بگویید: «خودت فکر می‌کنی
باید چیکار کنی؟» با این سؤال اعتماد به نفس او را بالا می‌برید و کمک می‌کنید درباره‌ی مسائل عمیق‌تر تفکر کند و نگرش درستی داشته باشد.
بخش سوم: کمک کنید کودکتان صبر کردن را تمرین کند
هیچ‌کس از انتظار خوشش نمی‌آید، مخصوصا کودکان و نوجوان‌ها؛ چون ساختار تکاملی و عصبی آنها به گونه‌ای
است که علاقه دارند زودتر از همه‌چیز سر در بیاورند. بهتر است وقتی کودک نوپاست به او صبر و شکیبایی بیاموزیم.
ممکن است کمی سخت باشد و کودک مقاومت کند یا ناراحت شود اما این کار به او کمک می‌کند در آینده بتواند
راحت‌تر با مسائل روبه‌رو شود و صبر کردن برایش سخت نباشد و البته اگر قرار بود برای چیزی یا کاری صبر کند، رفتارهای ناخوشایندی نداشته باشد.
۱. بگذارید انتظار بکشد
هرچیزی را خواست، بلافاصله به او ندهید! دکتر اوسیت (Dr. Osit) در این زمینه می‌گوید: «اجازه بدهید فرزندتان
احساس ناخوشایند انتظار را تجربه کند؛ چون این یک تغییر بزرگ و مهم است». به فرزندتان کمک کنید که بی‌صبری خودش را مدیریت کند.
۲. به کودکتان درباره‌ی احساساتش بگویید
کودک نوپا وقتی منتظر می‌ماند، نمی‌تواند احساس سرخوردگی و یأس خود را بیان کند! اما شما می‌توانید
برای احساسات مختلف او اسمی بگذارید و کمکش کنید آنها را به زبان بیاورد. از طرفی وقتی موفق شد
برای چیزی صبر کند، تشویقش کنید. اگر کودک پیش‌دبستانی شما توانست در برابر چیزی صبوری به خرج دهد،
به او بگویید: «می‌دونم که انتظار کار خیلی سختیه اما تو از پسش براومدی و این خیلی خوبه. تو صبر کردی».
نظر دکتر بروکس در این مورد این است که اگر شما برای صبر فرزندتان ارزش قائل شوید، او ترغیب می‌شود
بیشتر تلاش کند و به اندازه‌ی کافی صبر کند تا به نتیجه برسد.
۳. کودکتان را در اموری که نیاز به صبر دارد، مشارکت بدهید
کودکان را به کارهایی که فورا نتیجه نمی‌دهند و زمان می‌برند تا به ثمر برسند، تشویق کنید. مثلا از او بخواهید
با لگوهایش یک سازه‌ی متفاوت و کمی پیچیده‌تر بسازد، برایش پازل بخرید و از او بخواهید همراه شما بذر گل
بکارد و از آن مراقبت کند تا سبز شود. مطمئن شوید که کودک مدام با انواع گجت‌ها و بازی‌های کامپیوتری که فقط با فشار یک دکمه جواب می‌گیرد، سرگرم نیست!
